Stel je bent een al wat oudere meeuw. Je hebt de wereld om je heen wel aardig verkend zo langzamerhand. Je hebt een aardig stel vrienden, wat leuke kennissen en natuurlijk een grote familie die je - toegegeven - niet zo vaak meer ziet. Je top-favoriete bezigheid is lekker hangen boven de Gouwzee. Niet te ver van huis en toch het gevoel dat de wereld aan je voeten - poten - ligt.
Je hebt natuurlijk al aardig wat meegemaakt. Kroost geproduceerd, luchtgevechten gewonnen, kleintjes geleerd hoe een vis of iets anders eetbaars te verschalken, je door de termiek naar grote hoogten laten voeren, je snavel opentrekken, je snavel houden, je vleugels uitslaan, zachte landing op het water maken, harde landing op het water maken, niet te lang op één plek op het ijs staan (zoiets overkomt je maar één keer als meeuw - als je daar nog aan terugdenkt) en niet te vergeten de allerbest tactiek om schoolkinderen totaal onverwachts van hun boterham te beroven.
En dan word je wakker op een maandag in oktober. Je ziet, je voelt, je merkt aan alles dat het geen gewone dag gaat worden. Fors windje, buien waar zelfs jij het koud van krijgt, krakende takken en bovenal bijzonder onheilspellende luchten. Maar goed, je bent een zeer ervaren meeuw, dus je kiest toch het luchtruim. Zodra je uit de luwte bent, voel je de kracht van de wind. En je weet, hiertegen kun je niet vechten. Deze natuurkrachten zijn onoverwinbaar. Het is te laat om te landen - je zou het niet overleven - dus je kunt maar één ding doen: de wind in de rug houden en er maar het beste van hopen. Je doet nog net niet je ogen dicht. Of toch maar wel.
Uren later. De wind gaat liggen. Eindelijk. Je kunt landen. Pff, grote brug. Enorm. Als je poten stevig op de leuning staan. kijk je eens goed om je heen. Niets bekends. Er landt een soortgenoot naast je. Vreemd accent. Je vraagt waar je bent. Het antwoord luidt: op de brug. Welke brug? Die over de Sont. Halverwege Denemarken en Zweden. 
Even ben je stil. Dan kijk je je buurman op de leuning aan en stelt die ene, belangrijke vraag: verwachten jullie binnenkort storm uit het Noordoosten?

Terwijl ik dit schrijf klinken via Spotify de klanken van Trummor & Orgel. Deze Scandinavische heren hebben de Hammond B3 omarmd en weten daaruit bijzonder meeslepende deunen te produceren. Waarbij de Lesliebox niet onvermeld mag blijven.
Als ex-gereformeerde heb ik natuurlijk wat met orgels. Allereerst een haat-liefdeverhouding. Als kind en zeker als puber heb ik vaak gewenst dat het ding ter plekke zou ontploffen, als was het maar om wat meer reuring te brengen in de stijf-protestant-christelijke omgeving waarin ik opgroeide. Later, als puber, heb ik daar met een paar vrienden nog wel eens voorzichtig verandering in geprobeerd te brengen door op een zondagochtend - na een lange Luilak-nacht - de handvatten van de fietsen bij de zo vaak verwenst gereformeerde kerk goed in te smeren met stroop. 
De Hammond B3 deed z'n intrede toen ik een jaar of elf, twaalf was. Nee, ik was niet meteen Deep Purple-fan. Dat duurde een tijdje. Maar op m'n veertiende zag en hoorde ik wel Livin' Blues in het Rotterdamse Bibliotheektheater. Geen Hammond trouwens, maar wel onvervalste blues. Ik noem 'Wang Dand Doodle'. Onvergetelijke ervaring. Een paar jaar geleden zag ik Ted(je) Oberg nog met band in het unieke jazz/bluescafé Mahogany Hall in Edam.
Mijn beste vriend en ik waren toen op Tienertour (zouden ze nu echt niet meer zo noemen). Een week lang heel Nederland door. Van Gogh-museum, logeren bij een oud-tante in Amsterdam. Een geestverruimende ervaring en dat kwam niet door de wiet of hash. Dat kwam een paar jaar later.
Al speurend kwam ik een paar jaar geleden op het spoor van Barbara Dennerlein. Die maakte een soort van omgekeerde beweging. Vanuit haar fascinatie voor en virtuositeit op de Hammond B3 is ze op een gegeven moment ook jazz en blues op kerkorgels gaan spelen. Met onder meer een ode aan Jimmy Smith. En die speelde ze op het orgel in - je gelooft het bijna niet - de Kaiser Wilhelm Gedächtniskirke in Berlijn. Voor wie z'n nieuwsgierigheid niet kan bedwingen, hier een aantal samples van die concerten. Dat lijkt me trouwens een prima reden om weer eens een kerk in stappen. Misschien krijg ik wel de blues...

Gisteren was ik in De Koppeling. Dat is een instelling voor jeugdzorg met een gesloten en half open gedeelte. Ik mocht er een dag werken als schrijfbuddy voor een project van Studio 52nd en Wunderbaum. Het was een bijzondere en een 'humbling experience'. Vijf meiden en één jongen werken daar aan een theaterstuk over hun verhaal, hun geschiedenis. Tussen de regels en oefeningen door krijg je daar tijdens zo'n dag veel van mee.
Ik heb, naast de inspirerende, verbindend en ook erg grappige gezamenlijke oefeningen, de hele dag gewerkt met een meisje van 14 jaar. Laten we haar Laura noemen. Voordat we aan de slag gingen, hebben we in 1 minuut verteld wie we zijn en wat we doen. Laura vertelde dat ze 14 is en al drie jaar niet thuis woont.
Kort daarvoor hadden we een opdracht uitgevoerd waarbij we stapsgewijs allemaal - schrijfbuddy's en jongeren - een gedicht schreven. Het gedicht van Laura beschreef in zes, zeven regels hoe het voelt om helemaal alleen te zijn en dat je desondanks altijd iets positief kunt vinden. Het gedicht kwam bij me binnen als een mokerslag. Geen idee of Laura en anderen mijn vochtige ogen hebben gezien.
Daarna hebben we hard gewerkt aan de dialoog van haar scène. Naarmate we vorderden begon ze mij steeds vaker te corrigeren. 'Nee, dat zegt ze niet zo. Dat past niet haar.' Een goed teken, was zo begonnen de karakters van haar scène zich steeds meer te vormen en te verdiepen. Halverwege de middag was de dialoog zo goed als klaar. Een pittig stukkie, waarbij de hoofdpersoon een geheim aan een zeer gevaarlijk persoon probeert te ontfutselen. Meer vertel ik niet over.
Diep respect voor Laura die zich staande weet te houden, ondanks alle stormen in haar jonge leven. En ook voor de mensen van De Koppeling die zich inzetten voor meiden en jongens zoals zij. Afgedreven, maar niet uit het zicht verloren. En veel respect ook voor de zeer betrokken mensen van Studio 52nd en Wunderbaum. Zij geven door middel van schrijven en theater het zelfbewustzijn van deze jongeren een boost. Aan het eind van de middag presenteerde iedere jongere samen met haar of zijn schrijfbuddy het resultaat van de samenwerking. Dat was grappig, verdrietig, komisch, heel erg raak, ontroerend en spannend. Toen was heel goed te zien wat er gebeurt als je met deze jongeren (met alle jongeren trouwens) aan de slag gaat met iets wat belangrijk voor ze is. Dan zij ze ernstig en vrolijk tegelijk; dan kijken ze goed hoe hun werk aankomt bij de anderen; dan hebben ze een geweldige concentratie (de hele dag door) en dan zie je dat er veel meer in hen schuilt dan je misschien voor mogelijk had gehouden. Talent! Wilskracht! Doorzettingsvermogen! Gevoel voor humor! En al die zaken zijn straks in hun theaterstuk Inside Out te zien. Dus gaat dat zien! Hou de site van Studio 52nd en/of Wunderbaum in de gaten voor de data. Er zijn voorstellingen in Amsterdam en Rotterdam.

Deze deken, waar tegenwoordig Sipke de Hond vaak op ligt, vertelt het verhaal een aantal levens. Ooit was de deken van de oma van mijn vrouw. Die overigens - net als mijn beppe van vaderskant - niet haar echte oma is. Die overleed kort na de geboorte van haar tweede kind, de vader van mijn vrouw. Mijn schoonvader dus. Een paar jaar later kwam diens vader - de vader van mijn schoonvader dus - om het leven bij een auto-ongeluk. De twee zoons werden opgevangen en opgevoed door de zussen van de oma van mijn vrouw. En deze deken was van een van hen.
De deken is gemaakt in Leiden, door dekenfabriek Van Wijk. Ver voor de 2e Wereldoorlog is deze deken verscheept naar Indonesië. Vanaf het schip is deze 100% scheerwollen warmhouder in Bandung terechtgekomen, waar hij jarenlang een van de tantes heeft warm gehouden. Zelfs daar kunnen de nachten kil zijn.
Toen de tantes tijdens de Bersiap-tijd zagen dat het in Indonesië steeds minder aangenaam werd voor de Indo's - de Indische Nederlanders - besloten ze dat het tijd werd om te vertrekken. Mijn schoonvader was inmiddels getrouwd en zijn vrouw was in verwachting van haar eerste kind: mijn vrouw. Met een enorm schip werden ze van de Indische archipel naar Nederland vervoerd - door het Suezkanaal. De deken had een goed plekje gekregen tussen de beperkte hoeveelheid bagage die ze konden meenemen.
Na aankomst in Nederland kwam de oma in de stad Groningen terecht. Met deken. Die kon ze daar goed gebruiken. Hollandse winters - brrr. Ik zie het zo voor me: zo'n donker omaatje, niet al te groot, helemaal in zo'n Leidse warmhoudlap gewikkeld. Helaas was oma al niet meer hier toen ik in beeld kwam bij mijn vrouw.
Na haar overlijden kwam de deken bij mijn schoonvader terecht. En die vond het een paar maanden geleden tijd om hem aan ons te geven. Hij is namelijk bezig met een grote opruimoperatie. Prachtig om te zien wat dat oplevert. 
Enfin, de deken heeft nu een nieuw leven. Ik heb de stellige indruk dat Sipke de Hond zeer content is met zijn warmhoudbron. Hij moest eens weten op wat voor een wolwereld vol verhalen hij ligt...

Wie vertelt een eik dat het Herfst wordt? En dat ie een eikel is als ie niet snel maatregelen neemt? Tuurlijk, biologisch gezien is het allemaal best wel verklaarbaar, maar toch? Wie heeft bedacht dat al die verschillende boomsoorten zich in deze tijd van het jaar in de meest uiteenlopende schakeringen groen, geel, rood en bruin moeten tonen?
Blijft bijzonder hoor, de natuur. Ik kom zo terug op die bomen, maar eerst nog een andere anekdote. Toen ik van de week de tuin in liep, kwam ik een zwart beestje tegen. Het leek een mini-schorpioen. En zo gedroeg hij zich ook: achterlijf omhoog en de scharen vooraan in vechthouding. Compleet Kungfu. Het grappigste vond ik nog wel dat het insect volledig met me meedraaide toen ik een rondje om hem heen maakte. Steeds met dat achterlijf omhoog en die scharen in de aanslag. Terwijl ik alleen maar op weg was naar de groenbak. 
We hebben in dit land een prinses die met bomen praat. Veel mensen denken dat ze gek is. Ik denk het niet. Volgens mij zou het enorm helpen als meer mensen met bomen zouden praten. Of er tegenaan praten, dat is al een mooi begin. Er zijn hele interessante proeven gedaan met planten. De ene plant werd daarbij liefdevol toegesproken - ik meen zelfs dat er gedichten aan die plant werden voorgelezen. De andere plant werd iedere verketterd en stijf gevloekt. Het effect was binnen een paar werken zichtbaar. De vervloekte plant verpieterde; de andere plant bloeide als nooit tevoren. En, voor alle duidelijkheid: aan reguliere voeding kregen ze precies hetzelfde.
Ook in de wetenschapswereld zijn proeven gedaan om te ontdekken of planten kunnen ervaren. In 'Het Veld' van Lynne McTaggart staan een groot aantal van die experimenten beschreven. Allemaal met uitkomsten die wijzen op iets van bewustzijn. 
Of je dat gelooft of niet, moet je natuurlijk zelf weten. De herfst doet hoe dan ook iets met ons bewustzijn. Er daalt een licht gevoel van sterfelijkheid neer in deze periode. Melancholie. En dat is mooi. Het nodigt ons uit om zo nu en dan even iets meer naar binnen te kijken. Wat gebeurt eigenlijk? Voor wie zijn we belangrijk? En hoe? En aan wie denken we net even wat meer en vaker. Ook degenen die niet meer hier zijn. Die verkleurende blaadjes kleuren onze stemming ook. Onontkoombaar. Dus kunnen bomen praten? Nee. Maar ze communiceren wel degelijk met ons.