Als je die bereidheid hebt, vallen de dingen die belangrijk voor je zijn, je vanzelf toe. Het enige wat je dan nog hoeft te doen is ze met een grote glimlach en van verbazing iets hoger opgetrokken wenkbrauwen ontvangen. Ik? Mag ik dat doen? Bedoel je mij? Echt?
Zo kwam ik gisteren eind van de middag samen met Jaap Stahlie in een justitiële jeugdinrichting terecht. Het was overigens niet onze eerste keer in zo'n omgeving en dat was mede de reden waarom we werden benaderd. In deze inrichting wordt aan een prachtig project gewerkt: theaterteksten schrijven met de jongeren daar. Geweldig initiatief van Studio 52nd samen met Maas theater & dans. Het was de afsluiting van het eerste deel van het project. De betrokken theatermakers brachten - soms samen met de jonge schrijvers - de teksten over het voetlicht.
Het was prachtig, fascinerend, pijnlijk, reflecterend, triest en vooral en heel vaak ook bijzonder grappig. Zelden heb ik gedetineerde jongeren zo hard zien lachen, applaudisseren en ook zo geweldig geconcentreerd zien kijken en luisteren en meeleven. De ruimte waarin het plaatsvind zinderde van de energie en positiviteit.
Wij mochten het filmen, om dit eerste deel van het project vast te leggen. En waar deze jongeren soms grote moeite hebben met camera's, werden we hier met open armen ontvangen. Kwam misschien ook doordat we daarvoor gezamenlijk hadden gegeten, en dus al aan tafel goed hadden kennis gemaakt.
Er zit talent tussen, zoveel is me wel duidelijk geworden. Sommige jongens vinden ineens de vorm waarin ze zich goed kunnen uitdrukken en deels ook kunnen verwerken wat ze hebben meegemaakt. Schrijvers in de dop, die al schrijvend en met een beetje hulp van hun schrijfbuddy's ontdekken dat ze echt een verhaal hebben; dat ze echt iets te vertellen hebben. Ook al lijken ze in een omgeving te zitten waar ze weinig te vertellen hebben. Dat geeft hoop, want wat ze schrijven wijst in de richting van groei, van besef, van zelfreflectie.
Ik hoop dat deze jongens steeds meer van dat inzicht toevalt. Dat is mooi voor hen en goed voor de samenleving. Want uiteindelijk is het de bedoeling dat ze daar allemaal weer een plek vinden. Misschien in een enkel geval zelfs wel als schrijver met een verhaal.