Deze quote is van Pablo Picasso en man wat heeft hij gelijk. Toch, als je de quote goed leest ligt er een enorme opdracht in. Allereerst moet je als mens je 'gift' maar eens zien te vinden. En dat is zo eenvoudig nog niet. Hoe kom je erachter wat dat is? En wanneer ontdek je dat? Voor ieder mens is dat natuurlijk verschillend. En dan moet je daarvoor nog tot de ontdekking komen dat je dat wilt. Daarvoor moet er een soort van heilig vuur in je branden. En hoe ontdek je dat dan?
Opvoeding kan daarin helpen. Als je ouders hebt die ook iets van vuur in zich hebben - dat is onontkoombaar voor kinderen. Daar word je automatisch mee besmet. Wat overigens geen garantie is dat je er iets mee doet. Ik had geluk met mijn ouders: een moeder die bij tijd en wijle goed kon knetteren en met een zeer sterk ontwikkeld gevoel voor rechtvaardigheid. En een vader die naast onderwijzer dichter was. En dichters kunnen smeulen, geloof mij maar. Knetteren kon hij trouwens ook, maar dat gebeurde hoogst zelden. 
Toch kon je ook zonder zulke ouders dat vuur voelen. Maar heb je dan ook je talent, je gave, je allerbelangrijkste 'gift' ontdekt? Nou nee. Dat moet je toch echt zelf doen. En het is dan ook nog eens een kwestie van veel doen en vooral ook veel (los)laten. Ik heb vaak gedacht dat ik mijn bestemming had gevonden en steeds was er toch weer iets nieuws. Iets dat nog beter bij me paste. Iets waarmee ik nog beter mijn betekenis voor de wereld om me heen, de samenleving kon laten zien. 
Ik durf nu - eindelijk -- te beweren dat ik niet alleen mijn 'gift' gevonden heb, maar ook mijn ''purpose'. Dag in dag uit doe ik niets anders dan mijn 'gift' delen. Vaak word ik daarvoor betaald, vaak ook niet. Lastig te vertalen trouwens, dat 'purpose'. Levensdoel komt nog het meest in de buurt denk ik.
Het mooie is dat wanneer je je levensdoel - waarom je hier op deze aardkloot bent - gevonden hebt, mensen zich graag met je verbinden. Ze zien, ze voelen wat je kunt betekenen, vaak al voordat je daarover hebt verteld. Nou ben ik ook niet zo van het uitleggen. Ga maar doen, dan ervaar je vanzelf wat het betekent, wat het oplevert. Zo begin ik workshops vaak ook: met het verzoek om je over te geven aan wat er gebeurt.  Als je bereid bent om dat te doen, stel je jezelf open voor het avontuur. In die zin is het kinderlijk eenvoudig. Gisteren hadden we een workshop waarin we zagen hoe een groot gezelschap met daarin een wethouder van een grote stad, architecten, ondernemers, directeuren van maatschappelijke en culturele organisaties en een aantal hoge ambtenaren helemaal los gingen. Prachtig. Allemaal voelden ze zich verbonden. Positieve energie.  En mooi om te zien hoe mensen met een glimlach naar huis gaan. Zo krijg je trajecten op gang. Vanuit de overtuiging dat we allemaal veel meer kunnen dan we vaak denken.
'Once your find your gift, give it away'. Je hoeft nooit bang te zijn om je ''gift' te verliezen. Dat is onmogelijk. Sterker, door die zoveel mogelijk te delen, gaat ie groeien. Anderen raken ermee besmet en dat geeft energie.  Misschien werkt het op een metafysisch niveau ook wel zo. Dat je positieve energie doorgeeft als je je 'gift' deelt. En dat lijkt me iets wat de wereld, onze samenleving goed kan gebruiken.

Wat maakt dat wij ons onderscheiden? Wie of wat brengt ons daartoe? Als we ons geleid voelen. Door wie is dat dan? Als we geïnspireerd raken? Als we voelen dat we meer kunnen? Als we inzien dat we allemaal, iedereen afzonderlijk bijzonder en uniek zijn? Als we ineens niet meer bang zijn om te zien dat we dat ook mogen laten zien? Dat de wereld het mag weten, mag voelen, mag ervaren.
Als we dat doen, als we onszelf daartoe in staat stellen, gaan we op de schouders staan van de reuzen die ons voorgingen. En we hoeven niet eens zo heel erg ons best te doen om die grote en kleine reuzen te herkennen. Daar heb je echt geen Wikipedia voor nodig. Mannen, vrouwen. Mensen met bekende namen. Mandela. Martin Luther King, Moeder Theresa. Richard Branson. Majoor Bosshardt. De Dalai Lama. Lao Tse.
Maar ook... Je moeder, je vader. Die geweldige leerkracht op de middelbare school (en daar zijn er nog steeds heel veel van!). Die fantastische baas (zijn er ook talloze van). Die collega met een groot hart. Die ontzettende energieke vrijwilliger. Die buurvrouw die altijd bereid is om op je katten te passen. Mijn jongste broer die ondanks het ernstige ongeval op z'n elfde toch zijn leven prachtig op de rails heeft gekregen - met vrouw en kind. Grote reuzen hoeven niet allemaal grote namen te hebben. 
Het besef dat we op die schouders mogen staan helpt ons om kleinheid en grootsheid te zien. Al die reuzen laten ons facetten en hoogtes en dieptes van het leven zien, waar we zelf nog niet zo bij stil stonden. Ze gaven ons van alles waar we naar kunnen streven. Ze bieden wijsheid, troost en nieuwe drijfveren. Ze geven inzicht, In onszelf net zo goed als in de ander. En inzicht is het begin van besef. En besef is vaak het begin van verandering.
Zo is ons leven gebouwd op andere levens. Op generaties en generaties. Op hun puinhopen - van je mislukkingen leer je het meest - en hun successen. Maar bovenal hoop ik - op de universele waarden die al deze reuzen vertegenwoordigen. Lees de namen hardop en je weet meteen welke waarde erbij hoort. Nou ja, bij die bekende namen dan. Bij je eigen namen kun je natuurlijk zelf de waarden invullen. Als ik aan mijn jongste broer denk: doorzettingsvermogen en veerkracht bijvoorbeeld. 
Doe dat zelf ook maar eens. Neem een reus die dichtbij je staat in gedachten. Welke waarde past er bij hem of haar? Weet je het? Dan zie je ook wat er gebeurt. Je reus gaat groeien. De waarde wordt meer. Als je zo naar reuzen kijk, gaan ze nog meer voor je betekenen. Voor jou en voor de wereld om je heen. Want waarde geeft betekenis. En van betekenis zijn, dat willen we uiteindelijk allemaal. Op onze eigen manier en op onze eigen schaal. Dus let op de reuzen. Ze helpen je om je eigen betekenis - nog - beter te zien en te laten zien.

Die quote is van Louis Armstrong. En hij heeft gelijk. En dan ook nog eens in een veel breder opzicht dan alleen muziek. Vervang het woord 'jazz' door - laten we zeggen - 'poetry' en de kracht van het statement blijft hetzelfde. Geldt ook voor 'coffee' of 'meditation' of 'inspiration'.
Nou is vragen stellen op zich natuurlijk helemaal niet verkeerd. Wie kinderen heeft, weet dat ze allemaal door een fase heen gaan waarin ze je het hemd van het lijf vragen. Niet afwijzen! Op iedere vraag ingaan en uitgebreid antwoord geven, hoeveel tijd het ook lijkt te kosten. Krijg je hele leuke kinderen van. Want als ze eenmaal beseffen dat ze je werkelijk alles mogen vragen en ook nog antwoord krijgen, blijven ze dat doen. Zo hou je de band met je kinderen open en sterk.
Wij zijn ooit met onze jongste dochter - de oudste was naar Spanje met een stel vriendinnen - naar Berlijn geweest in het voorjaar. De tweede dag van de vakantie wilden we met de auto de stad in. Hmm, 1 mei. Overal demonstraties. Dus snel koers gezet naar Sachsenhausen dat we toch al wilden bezoeken. Eenmaal daarbinnen word je overrompeld door het besef van dood en verdriet en agressie en macht en vooral ook afschuw over wat er daar heeft plaatsgevonden. We hebben er uren rondgelopen omdat we het maar moeilijk los konden laten. En onze dochter bleef maar vragen stellen. 'Wat is hier gebeurd? Wat deden ze in deze ruimte? Welke mensen zaten hier? Kwamen sommigen er levend weer uit? Waarom staan die palen met luidsprekers daar? Waarom hebben ze hier operatiekamers? Wat deden ze met de mensen die waren overleden?'
Op veel vragen hadden we geen antwoord. En het was ook een goed moment en een goede plek om uit te leggen dat er op sommige vragen geen antwoorden zijn. In ieder geval geen antwoorden van weldenkende mensen. Die week in Berlijn kwamen er iedere dag nog vragen bij over Sachsenhausen en wat zich daar had afgespeeld. Zo werd geschiedenis ineens heel erg levend.
'If you have to ask what compassion is, you'll never know.' Ieder mens wordt geboren met compassie ingebouwd. Het zit in onze natuur. Compassie heeft geen rekenmodules, geen zorg- of asielbudgetten, geen protocollen en al helemaal geen beleid. Nou ja, dat laatste is niet helemaal waar: in veel landen - ook in Nederland - wordt er volgens de wet van je verwacht dat je iemand in nood helpt.
Compassie komt direct vanuit je hart en je ziel. Compassie kan mensen uiterst krachtig aan elkaar verbinden. Dat komt natuurlijk doordat er passie in zit. Het Nederlandse woord 'mededogen' heeft het ook al in zich: mede - van ons samen. En het komt voort uit liefde. En is het uiteindelijk niet de liefde die ons allemaal aan elkaar verbindt?
Zelfs als we worden omgeven door mensen die dat gegeven continu ontkennen, blijft het overeind. Sommige mensen die de kampen in de Tweede Wereldoorlog hebben overleefd, hebben uitgebreid verhaald over hoe zij in de allererbarmelijkste omstandigheden in staat waren om dat te blijven zien en daarin te blijven geloven. Je kunt niet anders dan daar diep en diep respect voor hebben.
En tegelijkertijd de wens uitspreken dat we juist nu, juist in deze tijden waarin ons mededogen zo hard nodig is, dat we de mensen die nog niet in staat zijn om dat te zien en te voelen, zelf de wijsheid en de liefde vinden om een voorbeeld voor hen te zijn. Om ons mededogen te laten spreken. Gewoon, voor zichzelf. Dat geeft geen garanties. Maar wel een stapel goede voorbeelden die met de dag groeit. En dan zul je zien dat er een dag komt dat ook de allergrootste angsthaas zich realiseert dat het uiteindelijk om iets heel anders gaat. Dat wat we ten diepste allemaal zoeken: liefde. 'If you have to ask what love is, you'll never know.'

Eén keer per dag minstens goed vanuit je buik lachen. Dat ie lekker gaat schudden - maakt niet uit hoe dik of dun die buik is, als ie maar in beweging komt. Dat kan bijna iedereen, lijkt me. Een goede vriend van ons - ik ken weinig mensen die grappiger zijn dan hij - lag na een stevig hartinfarct in een academisch ziekenhuis. Vijf bypasses verder is hij er nog. Mijn vrouw ging kort na de ingreep bij hem op bezoek. Je verwacht dan dat iemand helemaal op apegapen ligt. Maar nee hoor, aanspreekbaar, meteen weer grappen makend ('ik ben niet zo actief, want ze hebben me doormidden gezaagd') en voor de foto meteen even de handen in de lucht. Dat vond een van de cardiologen wat minder grappig, want hij moest toch echt rusten. En zo'n specialist heeft natuurlijk gelijk en toch ontkom ik er niet aan om te denken dat juist die armen in de lucht een teken zijn van levenslust en optimisme. En dus goed voor de genezing.
Het leven is volstrekt onvoorspelbaar en zelfs als iemand die in de toekomst kan kijken  je vertelt wat er over een tijdje gaat gebeuren weet je nog steeds niet precies wat en wanneer en hoe. Ieder moment moeten wij leren om te gaan met niet alleen onze vergankelijkheid, maar met die van alles wat ons omringt. Werkelijk niets is permanent. En dat kan een beangstigende gedachte zijn. Maar je kunt er net zo goed veel troost uit putten. En als je wat dieper graaft, zul je zien dat er vanuit het besef van vergankelijkheid veel wijsheid kan ontstaan. 
Dat moet je dan wel willen. Het vraagt dat je bewust de keuze maakt om die vergankelijkheid als een van de essenties van het leven te zien. Wanneer je bereid bent om dat te accepteren en wat je doet en meemaakt vanuit dat inzicht te bekijken, valt heel veel 'moeten' van je af. En daarmee stel je jezelf in staat om te 'ont-moeten'; om mensen te zien en te ervaren als medemensen. Als precies dezelfde als jezelf. Dat is vrij eenvoudig als je samen bent met gelijkgestemden. Het wordt een stuk lastiger als je mensen tegenkomt die je vanuit je ego vervelend, irritant, afstotelijk of misschien zelfs verwerpelijk vindt. Ook met die mensen ben je via onzichtbare draden verbonden. Als je jezelf in staat stelt om je ook in hen te verplaatsen, om hun angst, boosheid, verdriet, frustratie te zien en misschien zelfs te voelen, dan kun je je ook met hen verbinden. En die verbinding is het begin van verandering.
Ik heb niet de pretentie dat ik die kunst geweldig beheers. Ik doe mijn best en het lukt vaker dan vroeger. Maar ook mijn ego is nog lang niet uitgespeeld. Alleen al daarom is dat slobberen zo belangrijk. Kijk maar eens naar hoe eenden dat doen: ze gaan er helemaal in op. Ik wens dat iedereen dat elke dag ook even kan doen - lekker van het leven slobberen. En dan uitbuiken. En daarna nog een keer goed vanuit de buik lachen. Ik verwacht dat er wondertjes gebeuren. Zullen we er vandaag meteen mee beginnen?