Die quote is van Louis Armstrong. En hij heeft gelijk. En dan ook nog eens in een veel breder opzicht dan alleen muziek. Vervang het woord 'jazz' door - laten we zeggen - 'poetry' en de kracht van het statement blijft hetzelfde. Geldt ook voor 'coffee' of 'meditation' of 'inspiration'.
Nou is vragen stellen op zich natuurlijk helemaal niet verkeerd. Wie kinderen heeft, weet dat ze allemaal door een fase heen gaan waarin ze je het hemd van het lijf vragen. Niet afwijzen! Op iedere vraag ingaan en uitgebreid antwoord geven, hoeveel tijd het ook lijkt te kosten. Krijg je hele leuke kinderen van. Want als ze eenmaal beseffen dat ze je werkelijk alles mogen vragen en ook nog antwoord krijgen, blijven ze dat doen. Zo hou je de band met je kinderen open en sterk.
Wij zijn ooit met onze jongste dochter - de oudste was naar Spanje met een stel vriendinnen - naar Berlijn geweest in het voorjaar. De tweede dag van de vakantie wilden we met de auto de stad in. Hmm, 1 mei. Overal demonstraties. Dus snel koers gezet naar Sachsenhausen dat we toch al wilden bezoeken. Eenmaal daarbinnen word je overrompeld door het besef van dood en verdriet en agressie en macht en vooral ook afschuw over wat er daar heeft plaatsgevonden. We hebben er uren rondgelopen omdat we het maar moeilijk los konden laten. En onze dochter bleef maar vragen stellen. 'Wat is hier gebeurd? Wat deden ze in deze ruimte? Welke mensen zaten hier? Kwamen sommigen er levend weer uit? Waarom staan die palen met luidsprekers daar? Waarom hebben ze hier operatiekamers? Wat deden ze met de mensen die waren overleden?'
Op veel vragen hadden we geen antwoord. En het was ook een goed moment en een goede plek om uit te leggen dat er op sommige vragen geen antwoorden zijn. In ieder geval geen antwoorden van weldenkende mensen. Die week in Berlijn kwamen er iedere dag nog vragen bij over Sachsenhausen en wat zich daar had afgespeeld. Zo werd geschiedenis ineens heel erg levend.
'If you have to ask what compassion is, you'll never know.' Ieder mens wordt geboren met compassie ingebouwd. Het zit in onze natuur. Compassie heeft geen rekenmodules, geen zorg- of asielbudgetten, geen protocollen en al helemaal geen beleid. Nou ja, dat laatste is niet helemaal waar: in veel landen - ook in Nederland - wordt er volgens de wet van je verwacht dat je iemand in nood helpt.
Compassie komt direct vanuit je hart en je ziel. Compassie kan mensen uiterst krachtig aan elkaar verbinden. Dat komt natuurlijk doordat er passie in zit. Het Nederlandse woord 'mededogen' heeft het ook al in zich: mede - van ons samen. En het komt voort uit liefde. En is het uiteindelijk niet de liefde die ons allemaal aan elkaar verbindt?
Zelfs als we worden omgeven door mensen die dat gegeven continu ontkennen, blijft het overeind. Sommige mensen die de kampen in de Tweede Wereldoorlog hebben overleefd, hebben uitgebreid verhaald over hoe zij in de allererbarmelijkste omstandigheden in staat waren om dat te blijven zien en daarin te blijven geloven. Je kunt niet anders dan daar diep en diep respect voor hebben.
En tegelijkertijd de wens uitspreken dat we juist nu, juist in deze tijden waarin ons mededogen zo hard nodig is, dat we de mensen die nog niet in staat zijn om dat te zien en te voelen, zelf de wijsheid en de liefde vinden om een voorbeeld voor hen te zijn. Om ons mededogen te laten spreken. Gewoon, voor zichzelf. Dat geeft geen garanties. Maar wel een stapel goede voorbeelden die met de dag groeit. En dan zul je zien dat er een dag komt dat ook de allergrootste angsthaas zich realiseert dat het uiteindelijk om iets heel anders gaat. Dat wat we ten diepste allemaal zoeken: liefde. 'If you have to ask what love is, you'll never know.'
Nou is vragen stellen op zich natuurlijk helemaal niet verkeerd. Wie kinderen heeft, weet dat ze allemaal door een fase heen gaan waarin ze je het hemd van het lijf vragen. Niet afwijzen! Op iedere vraag ingaan en uitgebreid antwoord geven, hoeveel tijd het ook lijkt te kosten. Krijg je hele leuke kinderen van. Want als ze eenmaal beseffen dat ze je werkelijk alles mogen vragen en ook nog antwoord krijgen, blijven ze dat doen. Zo hou je de band met je kinderen open en sterk.
Wij zijn ooit met onze jongste dochter - de oudste was naar Spanje met een stel vriendinnen - naar Berlijn geweest in het voorjaar. De tweede dag van de vakantie wilden we met de auto de stad in. Hmm, 1 mei. Overal demonstraties. Dus snel koers gezet naar Sachsenhausen dat we toch al wilden bezoeken. Eenmaal daarbinnen word je overrompeld door het besef van dood en verdriet en agressie en macht en vooral ook afschuw over wat er daar heeft plaatsgevonden. We hebben er uren rondgelopen omdat we het maar moeilijk los konden laten. En onze dochter bleef maar vragen stellen. 'Wat is hier gebeurd? Wat deden ze in deze ruimte? Welke mensen zaten hier? Kwamen sommigen er levend weer uit? Waarom staan die palen met luidsprekers daar? Waarom hebben ze hier operatiekamers? Wat deden ze met de mensen die waren overleden?'
Op veel vragen hadden we geen antwoord. En het was ook een goed moment en een goede plek om uit te leggen dat er op sommige vragen geen antwoorden zijn. In ieder geval geen antwoorden van weldenkende mensen. Die week in Berlijn kwamen er iedere dag nog vragen bij over Sachsenhausen en wat zich daar had afgespeeld. Zo werd geschiedenis ineens heel erg levend.
'If you have to ask what compassion is, you'll never know.' Ieder mens wordt geboren met compassie ingebouwd. Het zit in onze natuur. Compassie heeft geen rekenmodules, geen zorg- of asielbudgetten, geen protocollen en al helemaal geen beleid. Nou ja, dat laatste is niet helemaal waar: in veel landen - ook in Nederland - wordt er volgens de wet van je verwacht dat je iemand in nood helpt.
Compassie komt direct vanuit je hart en je ziel. Compassie kan mensen uiterst krachtig aan elkaar verbinden. Dat komt natuurlijk doordat er passie in zit. Het Nederlandse woord 'mededogen' heeft het ook al in zich: mede - van ons samen. En het komt voort uit liefde. En is het uiteindelijk niet de liefde die ons allemaal aan elkaar verbindt?
Zelfs als we worden omgeven door mensen die dat gegeven continu ontkennen, blijft het overeind. Sommige mensen die de kampen in de Tweede Wereldoorlog hebben overleefd, hebben uitgebreid verhaald over hoe zij in de allererbarmelijkste omstandigheden in staat waren om dat te blijven zien en daarin te blijven geloven. Je kunt niet anders dan daar diep en diep respect voor hebben.
En tegelijkertijd de wens uitspreken dat we juist nu, juist in deze tijden waarin ons mededogen zo hard nodig is, dat we de mensen die nog niet in staat zijn om dat te zien en te voelen, zelf de wijsheid en de liefde vinden om een voorbeeld voor hen te zijn. Om ons mededogen te laten spreken. Gewoon, voor zichzelf. Dat geeft geen garanties. Maar wel een stapel goede voorbeelden die met de dag groeit. En dan zul je zien dat er een dag komt dat ook de allergrootste angsthaas zich realiseert dat het uiteindelijk om iets heel anders gaat. Dat wat we ten diepste allemaal zoeken: liefde. 'If you have to ask what love is, you'll never know.'
RSS Feed