Toch moesten Jeremy Clarkson, Richard Hammond, en James May gisteren het onderspit delven. We hebben met z'n allen de Franse film 'Les intouchables' gezien. Letterlijk vertaald betekent dat de 'onaanraakbaren' - de laagste kaste in India; de mensen die stront ruimen, zeg maar (wie de film ziet of gezien heeft, begrijpt deze vergelijking). 'Les Intouchables' is een kleine film: geen groot stuntwerk (op de openingsscène na, maar verder verklap ik daar niets over), geen digitale trucages, geen gooi-, smijt- en schietwerk. De film is gebaseerd op een waar gebeurd verhaal en gaat over de onwaarschijnlijke combinatie van twee mensen. De mannen op de foto. De film is onwaarschijnlijk grappig (echt! meermalen hard gelachen), hier en daar diep triest maar uiteindelijk een schoolvoorbeeld van een 'feelgood movie'. Eenzaamheid, verlangen, (opnieuw) van betekenis willen zijn, vooroordelen, liefde, sex, angst voor de dood, alles zit er in.
'Les Intouchables' zette me aan het denken. De twee hoofdrolspelers zouden nooit op elkaar aangewezen zijn geraakt, als ze niet in extreme omstandigheden waren terechtgekomen. Ik heb jaren geleden eens voor Stichting Exodus (stichtingexodus.nl) die door het hele land huizen heeft voor ex-gedetineerden, een Israëlische professor mogen interviewen over zijn activiteiten op het gebied van het rehabiliteren en resocialiseren van gedetineerden. Zijn achternaam ben ik even kwijt, maar zijn voornaam was Avraham en zo zag hij er ook uit. Op zijn initiatief werden gemotiveerde gedetineerden gekoppeld aan gemotiveerd studenten. Deze studenten zochten de gedetineerden op wekelijkse basis en ondernamen van alles met hen. De effecten daarvan waren groot en bijzonder, te meer daar de professor de familie als het belangrijkste had bestempeld. Wanneer een gedetineerde in staat was zich weer met zijn partner en kinderen en andere familieleden kon verzoenen, had dat een versterkend effect op de wil om het beter te doen. De student had daarin een ondersteunende rol.
Misschien wordt het tijd om ook in Nederland eens wat meer in dat type - onwaarschijnlijk lijkende - combinaties te denken. Wat zou er bijvoorbeeld gebeuren als een vermogend man uit de Quote500 op tweewekelijkse basis een gedetineerde jongere zou bezoeken? Hem stimuleren, boos op hem worden, een vader en een voorbeeld voor hem zijn. Het klinkt als een onwaarschijnlijke en onverwachte samenwerking. Maar ik ben ervan overtuigd dat het in veel, misschien wel heel veel gevallen, onverwachte resultaten oplevert. En misschien ook wel een prachtige nieuwe film...