Vorige week schreef ik over hoe gedichten je verdriet kunnen dichten. Niet wetende dat mijn moeder een paar dagen later zou overlijden (ze was al lang ziek, maar ineens ging het toch nog heel snel). Wist ik dat? Voorvoelde ik het? Was er iets dat het me influisterde? Ik weet het niet. Wat ik wel weet is dat het goed is om open te staan voor het onverwachte. Om aandacht te hebben voor, ja voor wat eigenlijk? Voor alles wat je misschien niet kunt zien en niet kunt horen. Wat je niet kunt aanraken en niet kunt ruiken. Maar wat er toch echt wel is. Want dat er veel meer is dan we met onze reguliere waarneming ervaren, daarvan ben ik wel zeker.
Als je bereid bent om niet-weten als uitgangspunt, als start, of beter als levenshouding te nemen, groeit de kans dat je bij voortduring verrast wordt. Bewust zijn wil niet zeggen dat je zo hard mogelijk gaat nadenken. Het betekent loslaten. Het wil zeggen dat je je overgeeft. Aan het moment. Aan wat er dan is en hoe je dat ervaart. En ervaren is dan weer iets anders dan emotie.
Ik weet niet waar 'ús mem' is. Als ze al ergens is, is dat een plek waar ik nog nooit ben geweest. Maar als ik verhalen van mensen met bijna-dood-ervaringen lees, is dat 'ergens en nergens' een plek van alleen maar liefde. En ik neem van hen graag aan dat dat zo is. En dat is dan weer een troostende gedachte. Als je ergens naartoe gaat waar niets dan liefde is, kun je je alleen maar heel gelukkig voelen.
Zo kan dat wat je eigenlijk niet echt weet, maar waar je wel van overtuigd bent, je helpen omgaan met het verlies. Wat eigenlijk ook geen verlies is, maar een vertrek. En daarvan weten we dan allemaal wel weer zeker dat het de enige zekerheid is die we hebben. Je komt op de wereld en gaat weer. Waar je vandaan komt (was je er al voor je geboorte?) en je waar precies naartoe gaat (ben je er nog na je dood?) - niemand die dat exact weet (hoewel velen dat wel pretenderen). En wie is 'je' dan precies? Ook dat weet ik niet. Want het verandert steeds. Wie ik ben kan zelfs afhangen van het been waarmee ik het bed uit stap.
Als we nou allemaal het mysterie eens wat meer koesteren. De vragen omarmen. De twijfels de ruimte geven. De onwetendheid stimuleren. Dan zul je zien dat iedereen bij tijd en wijle zal ontdekken dat hij of zij iets niet wist, maar toch eigenlijk ook weer wel. En dat is een kostbare ontdekking. Want die roept vragen op. En verbazing misschien. Kortom, er valt nog heel wat te ontdekken. Nu en later. Bon voyage!