Nou zijn dissonanten in de muziek meestal welkome gasten. Bovendien kun je ze met enige kennis van compositie naar believen toepassen. In de samenleving en het bedrijfsleven ligt dat net even anders. Gevoeliger, dat zeker. Gehoord worden ze over het algemeen wel, die dissonanten. Maar het is meestal de vraag of er ook naar ze geluisterd wordt. Want dissonanten met een stem brengen nogal eens zaken aan het licht waarvan anderen graag hadden gezien dat ze nooit aan de oppervlakte waren gekomen. Neem het fenomeen van de klokkenluiders. Daar hebben we in Nederland op z'n zachtst gezegd een haat-liefde relatie mee. Waar veel landen om ons heen deze mensen met een dissonant geluid op handen dragen, rest er voor de klokkenluiders hier vaak niet meer dan het verdomhoekje. En dat is een niet zo heel erg mooi bewijs van onze soms wat hypocriete volksaard. 'Als je net doet of het er niet is, verdwijnt het vanzelf wel' - zoiets.
Mensen op belangrijke posten in de maatschappij, de politiek en het bedrijfsleven zouden er dan ook goed aan doen om heel goed te luisteren naar de dissonanten in hun omgeving. Ze verrijken de klank en daarmee versterken ze het geheel. Ze zijn uitermate functioneel omdat ze vaak iets vertolken van wat er bij velen speelt. Ik heb ooit eens gehoord dat de Raad van Bestuur van KPN bezig was met het aanstellen van een 'jester of the board'. Een klassieke nar die in dit geval niet de keizer zo nu en dan met een grap op andere gedachten moest brengen, maar de hoge heren in de ivoren toren van deze communicatie-multinational. Helaas ging het niet door.
Een samenleving, gro die ruimte biedt voor clowns en narren, voor jokers en Tijl Uylenspiegels, is een maatschappij die zichzelf een spiegel durft voor te houden en durft te benoemen wat daarin te zien is - ook de dissonante beelden. En als er ooit ergens behoefte is aan een nar die zo'n spiegel mag ophouden, meld ik me bij deze graag aan.