Velen van ons hebben een wat moeizame verhouding met luisteren. Luisteren - dat is doen wat je ouders zeggen. Of de leraar. Of de baas. Of de minister. Luisteren brengt bijna automatisch iets van gezag in. En daar hebben we vaak moeite mee. Lees bijvoorbeeld de rede van hoogleraar burgerschap aan de universiteit voor Humanistiek van prof dr Evelien Tonkens.
Ik heb wel een idee hoe dat komt. We luisteren veel te weinig naar onszelf en veel te weinig naar de stilte. Om naar jezelf te luisteren heb je de juiste omgeving nodig. De natuur is prima, maar een stille plek binnen is ook goed. Als je zo'n plek opzoekt heb je stap één al gezet. Stap twee is dat je daar ook echt wilt zijn. Dus je loopt langzaam of je staat stil. Zitten mag natuurlijk ook.
En dan hoef je alleen nog maar je ogen te sluiten. Misschien even stoppen met lopen. Eerst hoor je nog niet zoveel. Vogels. Ze fluiten, kwetteren, kwaken, krassen, zingen. Maken melodietjes. Je gaat beter luisteren. Het ruisen van de wind door de bladeren van de bomen. Misschien water. Lang gras dat beweegt door een briesje. Een steentje dat door een golf in beweging is gebracht.
Er overvalt je iets. Een gevoel van vredigheid. Van rust. Van bij jezelf aankomen. En dan hoor je ineens jezelf. Verrek. Die rusteloze stem in je hoofd is even stil. Die gedachten die normaal altijd van de hak op de tak springen zijn afgeremd. En je voelt dat alles goed is. In balans. Gewoon zoals het is.
En dan, dan hoor je het. Je doet je ogen heel even open om te kijken of het echt zo is. Ja hoor, het klopt. Je hoorde de vlinder. Voordat je hem zag. Dus het kan.
Ik denk dat Evelien Tonkens het van harte met me eens is over het volgende. Misschien moeten we de vogels en de vlinders eens wat vaker het gezag over ons geven. Als we echt durven luisteren hebben die ons heel wat meer en heel wat beters te vertellen dan welke regering of welke adviseur dan ook. Omdat ze ons simpelweg zeggen dat we het eigenlijk best wel weten allemaal. Als we maar echt naar onszelf durven luisteren. Het rumoer even wegdoen. Dus doe niets. En laat de stilte spreken.