En die wetenschap, dat besef zouden we ten diepste kunnen leven. Ik heb het uiteraard niet zelf verzonnen, dat groundlessness. Het komt van Pema Chödrön, een vrouwelijke Amerikaanse zen-boeddhiste. Ze schrijft er uitvoerig over in haar boek (nou ja, boekje - het is niet dik, maar wel heel vol :-) Living beautifully - with uncertainty and change. Het mooie daarvan vind ik dat ze je eigenlijk niks nieuws vertelt, maar wel opnieuw naar de dingen, naar het leven, naar je zijn, je welzijn en je betekenis voor anderen laat kijken.
Juist het besef dat niets zeker is, dat je dus alleen maar in het moment kunt leven en je bewust kunt zijn (en dat is een heldere keuze) van je betekenis daarin voor iedereen om je heen, maakt dat je afstand kunt nemen van je emoties (ernaar kunt 'kijken') en die kunt leren beschouwen. Daardoor zijn ze niet meer zo bepalend voor hoe je je voelt (en ja, dat klinkt best grappig) en hoe je je manifesteert (je opstelt) ten opzichte van anderen.
Niet dat ik nou meteen die kunst perfect beheers. En dat hoeft ook niet. Pema leert je ook dat je vergevingsgezind naar jezelf kunt zijn. Dat maakt het leven een stuk lichter.
Op het moment dat je het inzicht krijgt, beseft dat je leeft in één groot veld van onzekerheid en dat je je realiseert dat je je betekenis ontleent aan wie je bent voor anderen, weet je ook dat je zelf die betekenis kunt vormen, inhoud kunt geven. En dat zoiets vooral een kwestie is van jezelf niet belangrijk vinden en vooral ook niet te serieus nemen. Daarmee schep je ruimte - voor jezelf om te zijn wie je echt bent en voor de ander om zich echt aan jou te laten zien, zoals hij- of zijzelf echt is. Wat je dan zeker weet (en dat is dan een van de weinige zekerheden) is dat er verbindingen ontstaan die in alle opzichten universeel zijn. Want dat weet ik dan weer wel zeker: we maken allemaal deel uit van hetzelfde universum en daarin zijn we allemaal verbonden.