Bovendien hanteerde hij een systeem dat ook in het leger nogal eens wordt toegepast: als er één de fout in gaat, heeft de hele groep daaronder te lijden. Het gebeurde dan ook regelmatig dat we in plaats van geschiedenis of topografie moesten rekenen.
Maar... Meester van der Made beloonde ons ook. Als het een hele dag goed was gegaan, vertelde hij ons een verhaal. En hoe streng hij ook was, hij kon prachtig vertellen. Hij sleepte ons mee in geweldige avonturen met fantasiefiguren die op de meest bijzondere plekken kwamen. Ik deed mijn ogen dan dicht en liep met ze mee. 's Avonds droomde ik er vaak nog over.
Met je ogen dicht ziet de wereld er anders uit. Als je je ogen sluit, lijkt het alsof je wereld veel kleiner wordt. Maar dat is niet zo. Je ogen sluiten betekent dat je eenvoudiger en beter deel uit kunt gaan maken van het universele. Door terug te gaan naar jezelf, kun je gaan ervaren dat je niet alleen bent. Dat je deel uitmaakt van een grote geheel. Van de mensheid - jazeker. Maar vooral van iets dat nog groter, nog veelomvattender, nog... ja, universeler is.
Dat voelt iedereen die bidt, of mediteert of chant of zingt of danst of een andere weg kiest om deel uit te maken van het veel grotere. Bidden doen de meeste mensen met de ogen dicht. Mediteren ook, of met de blik op een vage stand. Dat is deels omdat het zo persoonlijk is. En vooral omdat het helpt om terug te gaan naar dat deel van jezelf dat je in contact kan brengen met het universele - welke naam je die of dat ook geeft.
Echt ver kijken doe je dus met je ogen dicht. Omdat je dan ervaart hoe klein en groot je tegelijk bent. Hoe je een zandkorrel en een ster tegelijk bent. Hoe je straalt en schittert en daarmee anderen kunt verlichten. Hoe je jezelf gereflecteerd ziet in alles wat je omringt.
En dan besef je misschien dat ver en dichtbij eigenlijk niet bestaan. Net zoals het beeld - de reflectie - van jezelf eigenlijk ook niet meer is dan een beeld. Dan hetgeen je jezelf toedenkt. En dat dat denken over maar iets is dan je zelf eh... bedenkt. Dat je heel heel diep van binnen echt wel weet dat er geen 'jij' en geen 'ik' is. Dat ik jij bent en jij ik. Dat we zelf de dualiteit, het onderscheid, het schisma (en de dogma's) en daarmee het ego in de wereld hebben gebracht.
Misschien wil je je ogen ook eens wat vaker dicht doen. Dat kan overal. Na een paar keer zul je ontdekken hoe het je bevrijd. Hoe je los komt van wat er in je hoofd rond maalt. En dan heb je de eerste stap gezet om je los te maken van het ego. Dan kun je uitstijgen boven het zelf en je verbonden gaan voelen met alles. Dat vertelde meester van der Made er niet bij trouwens. Dat moest ik zelf ontdekken. En daarom doe ik elke dag wel even mijn ogen dicht. Probeer maar. Het zal je verrassen wat je allemaal gaat zien.