Wat doet het fysieke bewegen van een vulpen over een wit vel papier met een mens? Met een kind? Het scheppen van de letters, van de woorden is een magisch proces en dat ervaar je pas echt wanneer je de woorden zelf creëert. Zo kan ik me niet voorstellen dat er dichters zijn dat hun gedichten rechtstreeks typen. Dat lijkt me onmogelijk, omdat het een proces is van inspiratie en transpiratie, van schrijven, rangschikken, herschikken, bijslijpen, weglaten, doorstrepen, toevoegen en laten beklijven. En dan misschien wel weer helemaal opnieuw beginnen.
Boeddhisten zeggen dat wij in het Westen last hebben van onze 'monkey mind'. Onze gedachten gaan van de hak op de tak zoals een aap van de ene naar de andere tak en boom slingert. Er is even houvast en dan zijn we al weer bij het volgende onderwerp. Daar kunnen we nog heel veel aan veranderen. Met de vulpen.
Stel dat ieder kind bij aanvang van zijn of haar basisschoolperiode een mooie vulpen krijgt en daarmee leert schrijven. Stel dat de leerkrachten ook echt de tijd nemen (en krijgen!) om hun leerlingen met die vulpen te leren schrijven. Zodat ze het fysieke proces van het ontstaan van letters, woorden, zinnen, verhaaltjes en misschien zelf boekjes ontdekken. En dat ze dat dan in stilte doen. In volstrekte rust. Met de focus volledig op het schrijven zelf. Op het maken van de taal en van de verhalen.
Zo kan de vulpen een hele generatie laten opgroeien met 'slow writing'. Met het schrijven dat de aap in het hoofd - en die is bij een groot aantal kinderen ook al aanwezig - temt en eens even goed om zich heen laat kijken. Waar ben ik eigenlijk? Wie ben ik eigenlijk? Wat doe ik hier en waarom? Hoe kan het dat wat ik schrijf door iemand anders gelezen en begrepen wordt? Hoe komt het dat verhalen en gedichten zoveel kunnen doen met mensen? Hoe is het mogelijk dat wanneer de juf mijn verhaal voorleest, de klas helemaal stil is? En dat ze precies op het juiste moment in het verhaal gaan lachen?
De vulpen (in het Engels 'fountainpen' en dat is natuurlijk veel mooier omdat in dat woord al een wondertje zit) kan helpen om onze snel, sneller, nog sneller groeiende maatschappij (dit jaar toch weer meer economische groei in Nederland verwacht de EU) een beetje te vertragen. En te doen beseffen dat je heel lang met dingen kunt doen. Vulpennen gaan generaties lang mee. Bovendien staan ze symbool voor 'vol en leeg', want je moet ze geregeld bijvullen. Liefst vanuit een inktpot, want die is hartstikke duurzaam.
Actrice Ava Gardner wist het al. Met een handgeschreven brief doe je harten smelten. Omdat je wanneer je met een vulpen schrijft, gedwongen bent om het met echte aandacht te doen. Als je gedachten in het tempo van je schrijvende vulpen gaan, daalt er een prettig gevoel van rust in je neer. De aap gaat zitten en ontspant. Hè hè.