We raakten in gesprek over waarden en waarom die zo belangrijk zijn. De vriend kwam met de vraag of dat niets iets voor banken zou zijn, die waarden. De aanleiding was de berichtgeving van afgelopen week over de zakelijke kredieten met een zogenaamde renteswap. Zulke kredieten beschermen de kredietnemers tegen een rentestijging - wat best wel sympathiek klinkt, maar de banken waren niet helemaal duidelijk geweest over de gevolgen van een rentedaling. En daar zat het addertje onder het gras, want in dat geval moet de ondernemer bijbetalen. Oftewel de bank compenseren voor de derving aan rente-inkomsten. Hmm. Banken. Kenden we die niet nog van een periode waarin ze bij de overheid aanklopten voor steun? En kregen ze die in de vorm van een krediet met een renteswap? Dacht het niet. Enfin, dit verhaal krijgt een staartje, want ondernemers, of beter de hele samenleving pikt zoiets niet meer. En terecht.
Goed, terug naar de waarden en de banken. Op de vraag van de vriend antwoordde ik dat dat nou juist het probleem is van de banken: ze hebben niet of nauwelijks bewustzijn van hun waarden. Wel van financiële waarde - zeker nu die de afgelopen jaren - vriendelijk uitgedrukt - nogal fluctueerde. Het zou de mensen in de bankwereld sieren als ze eens wat meer bewustzijn zouden ontwikkelen over echte waarden. Juist in een wereld waar het draait om geld - dus middelen met een afgesproken waarde die sterk kan wisselen - is het noodzaak dat de daaronder liggende waarden kristalhelder zijn.
Waarvoor is de Rabobank op de wereld? En de ING en de ABNAMRO; SNS, Labouchère, en al die andere? Waarvoor zijn zij in het leven geroepen? Wat is de rol die zij in de wereld willen vervullen? Als het antwoord daarop luidt 'shareholder value' hebben we als samenleving nationaal en zeker ook internationaal een groot probleem. Want de waarden van de shareholders lopen waarschijnlijk zeer uiteen, maar over één ding zullen alle aandeelhouders het hoogstwaarschijnlijk eens zijn: een zo hoog mogelijk dividend op hun aandelen.
Begrijp me goed, ik ben niet tegen winst maken. Waar ik wel op z'n zachtst gezegd zeer teleurgesteld in ben, is het minimale bewustzijn van de bancaire topmensen. Of het gebrek aan kennis van wat er echt in hun bankconcern gebeurt. Het wordt tijd dat de bancaire topmensen kernwaarden op het netvlies krijgen. Ik voorspel dat de eerste grootbank die dat helder weet over te brengen een prachtige rol in de samenleving en medewerkers die met veel plezier en voldoening hun werk doen. Omdat ze weten dat echte waarden menselijke waarden zijn. En die zijn niet in geld uit te drukken. Ik ben benieuwd welke grootbank als eerste contact zoekt...